ΠΡΟΣ: Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, κ.Κ.Χατζηδάκη
ΚΟΙΝ.: Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ), Φορείς – μέλη ΠΟΣΓΚΑμεΑ
ΘΕΜΑ: «Επισημάνσεις της ΠΟΣΓΚΑμεΑ επί των ρυθμίσεων του υπό διαβούλευση Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων για την προστασία της απασχόλησης, με καταληκτική ημερομηνία υποβολής παρατηρήσεων την 27η/05/2021»
Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων Γονέων και Κηδεμόνων Ατόμων με Αναπηρία (Π.Ο.Σ.Γ.Κ.ΑμεΑ) αποτελεί το δευτεροβάθμιο όργανο του αναπηρικού κινήματος, που εκπροσωπεί τα άτομα με νοητική αναπηρία, αυτισμό, σύνδρομο down, εγκεφαλική παράλυση, βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, τα ανήλικα άτομα με κάθε μορφής αναπηρία και τις οικογένειές τους, μέσω των Σωματείων Γονέων και Κηδεμόνων στην ελληνική επικράτεια, έχοντας ως αποστολή τη διεκδίκηση και προστασία των δικαιωμάτων τους.
Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας δημόσιας διαβούλευσης για το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων με τίτλο: «Προστασία της Εργασίας - Σύσταση Ανεξάρτητης Αρχής «Επιθεώρηση Εργασίας» - Κύρωση της Σύμβασης 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για την εξάλειψη της βίας και παρενόχλησης στον χώρο της εργασίας - Κύρωση της Σύμβασης 187 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για τo Πλαίσιο Προώθησης της Ασφάλειας και της Υγείας στην Εργασία - Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1158 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Ιουνίου 2019 για την ισορροπία μεταξύ της επαγγελματικής και της ιδιωτικής ζωής», η ΠΟΣΓΚΑμεΑ σας κοινοποιεί, με το παρόν έγγραφο, τις παρατηρήσεις της αναφορικά με τις ρυθμίσεις που περιέχονται σε επιμέρους άρθρα του σχεδίου, όπως υποβλήθηκαν από την πλευρά της στον διαδικτυακό τόπο http://www.opengov.gr (ημερομηνία υποβολής σχολίων: 26/05/2021).
Κατ’ αρχάς, η Ομοσπονδία αξιολογεί ως θετικό βήμα τον εκσυγχρονισμό που επιχειρείται στην εργασιακή νομοθεσία, λαμβάνοντας υπόψη τις κοινωνικές και τεχνολογικές εξελίξεις που συνηγορούν στην αναγκαιότητα αυτή, συμπληρώνοντας ρυθμιστικά κενά που αφορούν τις εργασιακές σχέσεις των απασχολούμενων στον ιδιωτικό τομέα, εισάγοντας θετικές εξισωτικές πολιτικές και εγγυήσεις από την πλευρά της πολιτείας για την εναρμόνιση της επαγγελματικής και ιδιωτικής τους ζωής, μεριμνώντας για τη θωράκιση του δικαιώματός τους σε χώρους εργασίας ασφαλείς και απαλλαγμένους από συνθήκες και ενδεχόμενα που φέρουν αρνητικό αντίκτυπο στη σωματική και ψυχική τους υγεία και αξιοπρέπεια, συμπεριλαμβανομένων των φαινομένων βίας και παρενόχλησης, αλλά και αντιμετωπίζοντας υφιστάμενα ζητούμενα που δυσχεραίνουν την αποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης στον τομέα ελέγχου τήρησης της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας.
Πέραν αυτού, η Ομοσπονδία διαπιστώνει και ορισμένες ουσιαστικές και εύστοχες αλλαγές που επηρεάζουν την ευάλωτη πληθυσμιακή ομάδα που εκπροσωπεί, οι πολλαπλές ανάγκες εξάρτησης της οποίας υποστηρίζονται από τους γονείς και νόμιμους κηδεμόνες των προσώπων που την απαρτίζουν (όπως, ενδεικτικά, η κατάργηση του ηλικιακού ορίου για την πρόσβαση στην προβλεπόμενη από το άρθρο 43 του σχεδίου νόμου άδεια).
Εντούτοις, θεωρούμε σκόπιμο να θέσουμε υπόψη σας ορισμένα σημεία που περιέχονται σε επιμέρους άρθρα του Μέρους ΙΙΙ του σχεδίου νόμου, τα οποία εκτιμούμε ότι δέον είναι να αποτελέσουν αντικείμενο περαιτέρω επεξεργασίας και τα οποία πρωτίστως αφορούν τον προρρηθέντα πληθυσμό των εργαζόμενων γονέων και κηδεμόνων ατόμων με αναπηρία. Ειδικότερα:
Κεφάλαιο Α: Ενσωμάτωση Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1158
Άρθρο 28: Γονική άδεια
(Παράγραφος 3): Οι προβλέψεις της παραγράφου 3 του άρθρου 28, λαμβάνοντας υπόψη την ποικιλομορφία και τις ιδιαίτερες ανάγκες των οικογενειών, αποδεκτώς διπλασιάζουν τη γονική άδεια ανατροφής του παιδιού καθώς και το επίδομα των δικαιούχων που αναφέρονται σε αυτή.
Εντούτοις, οι ευνοϊκότερες ρυθμίσεις αναφέρονται περιοριστικά σε περιπτώσεις ειδικών κατηγοριών μονογονέων, παραγνωρίζοντας τις δυσμενείς επιδράσεις στην ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής των εργαζόμενων, που ασκεί, επίσης, η ύπαρξη της αναπηρίας των εξαρτώμενων τέκνων τους, λόγω των αυξημένων ευθυνών φροντίδας που αυτή συνεπάγεται.
Συνυπολογίζοντας τις πρόσθετες αυτές απαιτήσεις, όπως και την ανάγκη ειδικής στήριξης των παιδιών βρεφικής ή νηπιακής ηλικίας με εμφανείς αναπηρίες, αναπτυξιακές διαταραχές ή ενδείξεις ότι βρίσκονται σε επικινδυνότητα για αναπτυξιακή διαταραχή, για τη διασφάλιση, ενίσχυση και ενδυνάμωση της προσωπικής τους ανάπτυξης, θεωρούμε αναγκαία τη συμπερίληψη των γονέων και νόμιμων κηδεμόνων τέκνων με αναπηρία στους/στις δικαιούχους της γονικής άδειας και του επιδόματος, εις διπλούν, για την εκπλήρωση των ελάχιστων υποχρεώσεων ανατροφής και στήριξης των αναπήρων τέκνων τους.
Προτείνουμε, συνεπώς – και συνεκτιμώντας τους δυνητικούς τρόπους απόδειξης της συνδρομής της αναπηρίας εντός του χρονικού περιθωρίου (μέχρι τη συμπλήρωση από το/τα τέκνο/α της ηλικίας των 8 ετών) που προβλέπεται για τη δυνατότητα άσκησης του δικαιώματος γονικής άδειας από τους/τις εργαζόμενους/ες (παράγραφος 1, άρθρο 28) - την προσθήκη κατηγορίας δικαιούχων, στο τέλος της παραγράφου 3, ως εξής:
«3. [….] Γονείς μόνοι, λόγω θανάτου του άλλου γονέα ή λόγω ολικής αφαίρεσης της γονικής μέριμνας ή μη αναγνώρισης του τέκνου από αυτόν, καθώς και γονείς και νόμιμοι κηδεμόνες ατόμων με αναπηρία, όπως πιστοποιείται με ιατρική γνωμάτευση ή ιατρικό πιστοποιητικό από δημόσιο νοσοκομείο ή πιστοποιητικό ΚΕΠΑ, δικαιούνται τη γονική άδεια και το επίδομα εις διπλούν».
Άρθρο 29: Άδεια φροντιστή
(Παράγραφος 1): Σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο σχέδιο ανάλυσης συνεπειών του νομοσχεδίου, στόχο της προωθούμενης ρύθμισης αποτελεί η αποτροπή της εξώθησης στην αποχώρηση από την αγορά εργασίας, εργαζόμενων με ‘αυξημένα οικογενειακά βάρη’ και κριτήριο προς συνδρομή της απόδειξης τούτου, ‘τον σοβαρό ιατρικό λόγο’, που υπαγορεύει την ανάγκη σημαντικής φροντίδας ή υποστήριξης συνοικούντος με τους/τις εργαζόμενους/ες προσώπου.
Στα κριτήρια για τη θεώρηση των περιπτώσεων εργαζόμενων με ‘αυξημένα οικογενειακά βάρη’ θα πρέπει, κατά την εκτίμησή μας, να ληφθεί υπόψη ότι τα παιδιά με αναπηρία και τα άτομα με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες αντιμετωπίζουν περιορισμούς ως προς την αυτοεξυπηρέτησή τους και έχουν όχι απλώς σημαντικές, αλλά και συστηματικές ανάγκες φροντίδας ή/και υποστήριξης στην καθημερινή τους διαβίωση από τρίτα πρόσωπα. Στην κάλυψη αυτών των αναγκών φροντίδας και υποστήριξης, κατά κύριο ή/και αποκλειστικό λόγο, καλούνται να ανταπεξέλθουν τα μέλη που κατοικούν στο ίδιο νοικοκυριό με το/α άτομο/α με αναπηρία, πρωτίστως οι γονείς, κηδεμόνες και αδέλφια αυτών, συνθήκη που εξυπακούεται πως επιδρά δυσμενώς στα μεγέθη εκροών από την αγορά εργασίας που καταγράφονται για τους/τις εργαζόμενους/ες αυτούς/ες.
Προτείνεται, κατ’ επέκταση, στα κριτήρια για την πρόσβαση στο συγκεκριμένο δικαίωμα, να συμπεριληφθεί ρητά η ύπαρξη αναπηρίας και τα αποδεικτικά μέσα αυτής, σύμφωνα με τα ακόλουθα:
«1. Κάθε εργαζόμενος που έχει συμπληρώσει έξι (6) μήνες συνεχόμενης ή με διαδοχικές συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου δικαιούται άδεια φροντιστή, [….], εφόσον το πρόσωπο αυτό έχει ανάγκη σημαντικής φροντίδας ή υποστήριξης για σοβαρό ιατρικό λόγο ή λόγω ύπαρξης αναπηρίας, η οποία βεβαιώνεται με ιατρική γνωμάτευση ή πιστοποιητικό αναπηρίας, κατά περίπτωση».
Περαιτέρω, συνεκτιμώντας πως η συνθήκη της αναπηρίας συνήθως υπερβαίνει τον, ενδεχομένως, έκτακτο ή/και βραχύχρονο χαρακτήρα της ανάγκης φροντίδας με τον οποίο μπορούν να ερμηνευθούν ή/και να συνηγορήσουν άλλοι ‘ιατρικοί λόγοι’, εκτιμάται πως η προσαύξηση της άδειας φροντιστή για τις περιπτώσεις εργαζόμενων, όπως ορίζονται στο άρθρο 26, οι οποίοι/ες διαμένουν στο ίδιο νοικοκυριό με άτομο/α με αναπηρία (γονείς, κηδεμόνες, αδέλφια, λοιποί συγγενείς κ.α.), κατά πέντε (5) επιπλέον ημέρες, ανταποκρίνεται πληρέστερα στην ανάγκη της σημαντικής/συστηματικής φροντίδας/υποστήριξης που χρήζουν τα άτομα αυτά.
……………………………………………
Κεφάλαιο Β: Άδειες Σχετικές με την Προστασία της Οικογένειας
Άρθρο 33: Πεδίο εφαρμογής
Στο πεδίο εφαρμογής των αδειών σχετικών με την προστασία της οικογένειας, θεωρούμε σκόπιμο να διευκρινιστεί ότι εμπίπτουν και οι υπάλληλοι που έχουν με δικαστική απόφαση την επιμέλεια ατόμων με αναπηρία, διευρύνοντας τη διατύπωση του άρθρου 33 ως εξής:
«Το παρόν Κεφάλαιο εφαρμόζεται σε όλους τους εργαζόμενους γονείς, φυσικούς, θετούς, ανάδοχους, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που έχουν ορισθεί δικαστικοί συμπαραστάτες και τους έχει ανατεθεί δικαστικώς και η επιμέλεια προσώπων με αναπηρία, εφόσον η καθημερινή φροντίδα των προσώπων αυτών δεν παρέχεται από αρμόδια ιδρύματα και φορείς κοινωνικής πρόνοιας, καθώς και στις τεκμαιρόμενες μητέρες του άρθρου 1464 του Αστικού Κώδικα που αποκτούν τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας, οι οποίοι απασχολούνται στον ιδιωτικό τομέα».
Άρθρο 34: Άδεια μητρότητας
(Παράγραφος 3): Οι διατυπώσεις στο πεδίο των δικαιούχων της συγκεκριμένης παραγράφου παραπέμπουν στην πρόσβαση στο μεταγενέθλιο τμήμα της άδειας μητρότητας, μόνο από εργαζόμενες που υιοθετούν τέκνο ηλικίας έως οκτώ (8) ετών. Προτείνεται να συμπληρωθούν προκειμένου να συμπεριλάβουν, επίσης, τις εργαζόμενες που γίνονται ανάδοχοι τέκνων μέχρι τη συμπλήρωση της ίδιας ηλικίας, για λόγους ισότιμης μεταχείρισης, αποτροπής αντικρουόμενων ερμηνειών στην πράξη, αλλά και συνέπειας με τα διαλαμβανόμενα στο άρθρο 33 («Πεδίο εφαρμογής») του νομοσχεδίου.
Άρθρο 38: Άδεια παρακολούθησης σχολικής επίδοσης τέκνου
Η επέκταση του δικαιώματος των γονέων στην άδεια παρακολούθησης της σχολικής επίδοσης των τέκνων τους, μέχρι το 18ο έτος ηλικίας (αντί του 16ου που ισχύει σήμερα), αξιολογείται ως εύστοχη και θετική. Εντούτοις, η προωθούμενη ρύθμιση εξακολουθεί να παρορά λοιπές παραμέτρους που πρέπει να σταθμίζονται για τη χορήγηση της σχετικής διευκόλυνσης στους γονείς και κηδεμόνες που έχουν στη φροντίδα τους άτομα με αναπηρία και που, ανεξαρτήτως ηλικίας, χρήζουν αυτονόητα υποστήριξης και παρακολούθησης της μαθησιακής και της εν γένει κοινωνικής και ενταξιακής τους πορείας από το οικογενειακό τους περιβάλλον (που αναγνωρίζεται συγχρόνως και ως καθήκον του δεύτερου).
Σε πρώτο επίπεδο, αναφέρουμε πως η συγκεκριμένη άδεια σκοπεί στη στήριξη της ελληνικής οικογένειας στο πλαίσιο της παρακολούθησης της φοίτησης των παιδιών της στο σχολείο πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας, γενικής και ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης, στην οποία εντάσσονται και οι δομές δημόσιας δευτεροβάθμιας ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης, Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. και ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.-Λ., όπου εκ των πραγμάτων φοιτούν μαθητές/τριες με αναπηρίες ηλικίας άνω των 18 ετών.
Περαιτέρω, επισημαίνουμε ότι ο ‘εκπαιδευτικός βίος’ των ανηλίκων και ενηλίκων με αναπηρίες δεν περιορίζεται στα περιβάλλοντα των Σχολικών Μονάδων (γενικής και ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης) της υποχρεωτικής και μέσης εκπαίδευσης, καθώς σημαντικό μέρος του πληθυσμού αυτού υποστηρίζεται από τις υπηρεσίες ‘μη τυπικής εκπαίδευσης’ (δραστηριότητες εκπαιδευτικής φύσεως, ειδική αγωγή κ.λπ) που παρέχονται από άλλες δομές και κέντρα, όπως τα Κ.Δ.-Η.Φ. ΑμεΑ, Κ.Δ.ΑΠμεΑ, ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ.
Ευνόητο αποτελεί, επίσης, πως στην περίπτωση των ανηλίκων και ενηλίκων με αναπηρία, η άδεια αυτή δεν νοείται ότι περιορίζεται στην ενημέρωση των γονέων και κηδεμόνων τους για το επίπεδο της απόδοσής τους κατά τρόπο στεγανό. Απεναντίας, εκτείνεται σε όλο το φάσμα των αναγκών τους, στο πλαίσιο μιας ‘εκπαιδευτικής’ θητείας που απαιτεί περισσότερο εξατομικευμένες προσεγγίσεις υποστήριξής τους ως απόρροια της αναπηρίας τους, συμπεριλαμβανομένων και των ενδεικνυόμενων τρόπων συνδρομής του οικογενειακού περιβάλλοντος για τη διασφάλιση μιας ομαλής για εκείνους/ες εκπαιδευτικής, κοινωνικής και ενταξιακής προόδου και πορείας.
Υπό το πρίσμα των ανωτέρω, προτείνουμε την προσθήκη παραγράφου στο άρθρο 38 του σχεδίου νόμου, προκειμένου να συμπεριληφθεί ρητά η περιπτωσιολογία που αναφέρθηκε, ως εξής:
«3.Εργαζόμενοι γονείς, πλήρους ή μερικής απασχόλησης, που έχουν τέκνα με αναπηρία, ανεξαρτήτως της ηλικίας των τέκνων, και τα οποία φοιτούν σε δομές ειδικής εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας ή είναι ενταγμένα και παρακολουθούν προγράμματα σε Κ.Δ.-Η.Φ. ΑμεΑ, ΚΔΑΠμεΑ, Ειδικά Εκπαιδευτήρια, έχουν αυτοτελές δικαίωμα για κάθε παιδί με αναπηρία, να απουσιάζουν, χωρίς περικοπή των αποδοχών τους και μετά από άδεια του εργοδότη, ορισμένες ώρες ή ολόκληρη την ημέρα, από την εργασία τους, μέχρι τη συμπλήρωση τεσσάρων (4) εργάσιμων ημερών, κάθε ημερολογιακό έτος, με σκοπό να επισκέπτονται τη δομή ειδικής εκπαίδευσης ή τη δομή διημέρευσης και ημερήσιας φροντίδας ή τη δομή δημιουργικής απασχόλησης των τέκνων τους, με σκοπό την παρακολούθηση της εκπαιδευτικής, κοινωνικής και ενταξιακής τους προόδου και επίδοσης».
Άρθρο 41: Μειωμένο ωράριο γονέων παιδιών με αναπηρία
Επί των ρυθμίσεων / προϋποθέσεων της πρόσβασης στη διευκόλυνση του μειωμένου ωραρίου από γονείς που έχουν στη φροντίδα τους άτομα με αναπηρία, υπογραμμίζουμε πως τόσο το προβλεπόμενο μέγεθος της επιχείρησης ή εκμετάλλευσης από πλευράς απασχολούμενου προσωπικού, όσο και η πρόβλεψη ανάλογης περικοπής των αποδοχών τους, επί της ουσίας, αντιτείνουν, εξασθενούν ή/και ακυρώνουν το πνεύμα και τη βούληση του νομοθέτη να στηρίξει τις οικογένειες που έχουν ουσιαστική ανάγκη της διευκόλυνσης αυτής για να ανταποκριθούν στις αυξημένες ανάγκες υποστήριξης της αναπηρίας των μελών τους, σε συνδυασμό με την οικονομική ευαλωτότητα που αυτή συνεπιφέρει. Προτείνεται, κατ’ επέκταση, η αναδιατύπωση του άρθρου, ως ακολούθως:
«Οι εργαζόμενοι/ες γονείς, κατά την έννοια του άρθρου 33, ατόμων με νοητική, ψυχική, σωματική ή αισθητηριακή αναπηρία, έχουν το αυτοτελές δικαίωμα, για κάθε παιδί, να ζητήσουν, χωρίς ανάλογη περικοπή των αποδοχών τους, τη μείωση του ωραρίου εργασίας τους κατά μία (1) ώρα την ημέρα».
Άρθρο 42: Άδεια λόγω ασθένειας παιδιού ή άλλου εξαρτώμενου μέλους
(Παράγραφος 2, περίπτωση α): Στη διασάφηση των ατόμων, ηλικίας έως 16 ετών, που νοούνται ως «εξαρτώμενα παιδιά ή άλλα μέλη της οικογένειας», αποτυπώνονται διακριτά οι περιπτώσεις ‘φυσικών ή υιοθετημένων τέκνων’, εφόσον οι γονείς έχουν την επιμέλειά τους. Εφόσον διατηρηθεί η διακριτή αυτή αναφορά, θα πρέπει να συμπληρωθούν και τα ‘τέκνα σε αναδοχή’, για λόγους αποτροπής τυχόν εσφαλμένων ερμηνειών και συνέπειας με τα όσα προσδιορίζονται στο άρθρο 33 («Πεδίο εφαρμογής») του σχεδίου νόμου.
(Παράγραφος 2, περίπτωση δ): Η εισαγωγή εισοδηματικών κριτηρίων, χαμηλής μάλιστα βάσης, για τη χορήγηση δικαιώματος αδείας άνευ αποδοχών σε περίπτωση αδυναμίας αυτοεξυπηρέτησης γονέων και άγαμων αδελφών που ο/η εργαζόμενος/η έχει στη φροντίδα του, λόγω ασθένειας, αναπηρίας ή ηλικίας, αρκεί για την εκκόλαψη σοβαρών ενδοιασμών για τον συλλογισμό που εξέθρεψε το κριτήριο και τους σκοπούς του, καθώς επενεργεί αποτρεπτικά στην πρόσβαση σε μία διευκόλυνση που καθίσταται επιβεβλημένη από μια ακούσια κατάσταση.
Περαιτέρω, υποκρύπτει, ίσως, την παραδοχή ότι η έστω ελάχιστη υπέρβαση του ετησίου εισοδήματος που ορίζεται (του ημερομίσθιου ανειδίκευτου εργάτη, που αμείβεται με το γενικό κατώτερο όριο ημερομισθίου που ισχύει, υπολογιζόμενο με 25 ημερομίσθια τον μήνα), στοιχειοθετεί την ευχέρεια από την πλευρά των μη αυτοεξυπηρετούμενων προσώπων να αντιμετωπίσουν την ακούσια και εξαιρετική αυτή κατάσταση, αφαιρώντας κατ’ επέκταση το δικαίωμα πρόσβασης των εργαζόμενων συγγενών τους σε μία αναγκαία διευκόλυνση αδείας 6 ημερών κατ’ έτος, για τη φροντίδα τους, που ούτως ή άλλως δεν βαρύνει οικονομικά τον εργοδότη. Προτείνεται η κατάργηση του κριτηρίου ή, εφόσον διατηρηθεί, η επανεξέταση της βάσης του.
Άρθρο 43: Άδεια λόγω σοβαρών νοσημάτων των παιδιών
Επί του συγκεκριμένου άρθρου, αξιολογείται ως ουσιώδης και εύστοχη η κατάργηση του τιθέμενου, από την προηγούμενη νομοθεσία (Ν.4075/2012, Ν.4488/2017), ορίου του 18ου έτους ηλικίας των τέκνων, των κατηγοριών αναπηρίας που αναφέρονται στη διάταξη, για τη χορήγηση της ειδικής γονικής άδειας.
Ωστόσο, για την ουσιαστική θεώρηση των περιορισμών που επιδρούν στην απασχόληση περιπτώσεων εργαζομένων με αυξημένα βάρη λόγω της φύσης της αναπηρίας των τέκνων τους, κρίνεται επιθυμητό να εξεταστεί η συμπερίληψη στους/στις δικαιούχους των συγκεκριμένων αδειών και των εργαζόμενων γονέων που έχουν στη φροντίδα τους άτομα με αναπηρία παρεμφερούς ευαλωτότητας και αναγκών υποστήριξης, όπως αισθητηριακή αναπηρία ή βαριά κινητική αναπηρία, με ποσοστό τουλάχιστον 67%.
Περαιτέρω, πρέπει να επαναδιατυπωθεί στο ορθό και επιστημονικά παραδεκτό ο όρος «νοητική στέρηση» με τον όρο «νοητική αναπηρία» ή «νοητική υστέρηση». Σημειώνουμε ότι εκτιμάται ως ασυμβίβαστο και εκτός των ορίων του ανεκτού, η σχετική διατύπωση, ενώ αποκαθίσταται σταδιακά σε εγκύκλια έγγραφα και αποφάσεις που εξειδικεύουν την εφαρμογή ρυθμιστικών προβλέψεων, να εξακολουθεί να εντοπίζεται και να διαπερνά το περιεχόμενο των νομοθετημάτων.
Άρθρο 45: Άδεια για μονογονεϊκές οικογένειες
Η περιβολή με νομοθετική ισχύ της προβλεπόμενης, από το άρθρο 7 της από 15/04/2002 ΕΓΣΣΕ, προστασίας των μονογονεϊκών οικογενειών συνιστά αδιαμφισβήτητα θετικό βήμα.
Προβληματισμό, εντούτοις, προκαλεί το γεγονός πως στις ρυθμίσεις για την ευνοϊκότερη αντιμετώπιση μονογονέων, εντάσσονται μόνο οι περιπτώσεις των πολλαπλών γεννήσεων, με απουσία οποιασδήποτε αναφοράς ή πρόβλεψης για τους/τις εργαζόμενους/ες μονογονείς ατόμων με αναπηρία, οι οποίοι/ες καλούνται, σε καθημερινή βάση και με υπερένταση δυνάμενων, να ανταποκριθούν στις αυξημένες απαιτήσεις μιας ακούσιας κατάστασης, που επέρχεται από απρόβλεπτα συμβάντα και συνθήκες.
Προτείνουμε, ως δικαιότερη για την αντιστάθμιση των αυξημένων βαρών και ευθυνών περιπτώσεων εργαζόμενων μονογονέων - που στοιχειοθετούνται όχι μόνο από το μέγεθος της οικογένειας, αλλά και από την ύπαρξη αναπηρίας εξαρτώμενου μέλους - να περιληφθούν και οι μονογονείς (κατά την έννοια του άρθρου 33) ατόμων με αναπηρία στους/στις δικαιούχους άδειας οκτώ (8) εργάσιμων ημερών ετησίως, κατά τα προβλεπόμενα για τους μονογονείς μια τρία τέκνα και άνω.
Επιπρόσθετα, σημειώνουμε πως το τιθέμενο ηλικιακό όριο των δώδεκα (12) ετών του τέκνου για την πρόσβαση στη διευκόλυνση, λογίζεται ως εξαιρετικά χαμηλό για τη θεώρηση των λόγων στους οποίους θεμελιώνεται η ρύθμιση, και συγκεκριμένα στην ανάγκη ενίσχυσης της προστασίας, εποπτείας και στήριξης των παιδιών μονογονεϊκών οικογενειών και αποσόβησης των κινδύνων εξώθησης των γονέων τους από την αγορά εργασίας, η οποία δεν παύει να υφίσταται κατά τη διάρκεια της εφηβείας και μέχρι την ενηλικίωση των τέκνων. Κατ’ επέκταση θεωρούμε εύλογη και θεμιτή την επέκταση της οροφής του ορίου αυτού στα δεκαοκτώ (18) έτη.
Κύριε Υπουργέ,
Με την πεποίθηση πως είναι απόλυτα εύληπτο το πνεύμα των θετικών εξισωτικών πολιτικών και εγγυήσεων από την πλευρά της πολιτείας, προς την κατεύθυνση της αντιστάθμισης των δυσχερειών που ανάγονται σε φυσικά, κοινωνικά ή/και άλλα αίτια, και επιδρούν στην εξισορρόπηση των υποχρεώσεων και μεριμνών της επαγγελματικής, οικογενειακής και ιδιωτικής ζωής των εργαζόμενων, ευελπιστούμε για την εξέταση των παρατηρήσεων που τέθηκαν υπόψη σας και ευχαριστούμε εκ των προτέρων για την προσοχή σας.
Με εκτίμηση,
Για την ΠΟΣΓΚΑμεΑ,
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
Ιωάννης Μοσχολιός
Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Φωτεινή Ζαφειροπούλου