ΠΡΟΣ:    Υφυπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Δρ. Δ.-Μ. Μιχαηλίδου 

ΚΟΙΝ:   

- Υπουργός Επικρατείας, κ. Γ.Γεραπετρίτης

- Γεν.Γραμματέας Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας, κ. Γ.Σταμάτης

- ΕΣΑμεΑ

- Φορείς – Μέλη ΠΟΣΓΚΑμεΑ

ΘΕΜΑ: «Ορατή η οικονομική ασφυξία για τις δομές παροχής υπηρεσιών ανοικτής φροντίδας στα άτομα με αναπηρία από τα μέτρα της ‘νέας’ τους ‘κανονικότητας’, με οδυνηρές συνέπειες για την ελληνική αναπηρική οικογένεια – Ζητούνται πρόσθετες μέριμνες από το Υπουργείο Εργασίας»

Αξιότιμη κυρία Υφυπουργέ,

Η πρόσφατη υπ.αριθμ.πρωτ.: Δ11/Γ.Π.οικ.45385/1986/09.11.2020 Εγκύκλιος του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, στο περιεχόμενο της οποίας εξειδικεύονται οι πρόσθετες προϋποθέσεις που διέπουν, έως το τέλος του μήνα, τη λειτουργία των Ν.Π.Ι.Δ. μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που παρέχουν υπηρεσίες ανοικτής φροντίδας σε άτομα με αναπηρία (ΚΔΑΠμεΑ, Κ.Δ.-Η.Φ. ΑμεΑ), καταδεικνύει πως οι φορείς αυτοί, δεν βρίσκονται απλώς στην αρχή ενός νέου κύκλου «κανονικότητας», αλλά έχουν εισέλθει στην εποχή μιας δικής τους, της κανονικότητας της αργής οικονομικής ασφυξίας, υπό το βάρος του στόχου ανακοπής των επιπτώσεων της υγειονομικής κρίσης και της προάσπισης της δημόσιας υγείας έναντι του κορωνοϊού SARS-CoV-2.

Από το πρώτο κύμα της περασμένης άνοιξης και την προσωρινή αναστολή της λειτουργίας τους, μέχρι και τη σημερινή «κανονικότητα», οι φορείς αυτοί χρειάστηκε να ‘ανεβάσουν’ αλλεπάλληλες ‘πρεμιέρες’, προαπαιτώντας, πάντοτε, την πλήρη αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού τους, ακόμα και όταν κλήθηκαν να εξυπηρετήσουν τις αρχικά μισογεμάτες αίθουσές τους. Και παρά την, προ διμήνου, άρση των περιορισμών ως προς την αξιοποίηση της δυναμικότητάς τους, δυστυχώς, παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό η αβεβαιότητα για το τι μέλλει γενέσθαι αναφορικά με τις αποζημιώσεις τους για τις πολύτιμες υπηρεσίες τους προς τον ωφελούμενο πληθυσμό τους.

Απογοήτευση προκαλεί το γεγονός πως, πλησιάζοντας τους έξι μήνες (!) από την απόφαση για την επαναλειτουργία των δομών, στις 25/05/2020, οι φορείς που αποζημιώνονται μέσω του ημερησίου νοσηλίου από τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. παραμένουν ακόμη απλήρωτοι, λόγω καθυστερήσεων του προηγούμενου διαστήματος στην αποσαφήνιση του πλαισίου για τη διευθέτηση του ζητήματος, ενώ η ΠΟΣΓΚΑμεΑ συνεχίζει να γίνεται αποδέκτης διαμαρτυρίας για καθυστερήσεις που σημειώνονται στις πληρωμές που προβλέπονται από άλλες πηγές (λ.χ. τακτικές χρηματοδοτήσεις, πόρους του ΕΣΠΑ).    

Μεταξύ όλων των άλλων, στο εξαιρετικά ανελαστικό κόστος που διέπει τη λειτουργία των φορέων αυτών, λόγω της φύσης των προσφερόμενων υπηρεσιών τους, του εντάσεως εργασίας χαρακτήρα τους, της μη κερδοσκοπικής τους υπόστασης, προστίθενται, όλο αυτό το διάστημα, επιπλέον βάρη από την υποχρέωση εφαρμογής μέτρων προστασίας έναντι της νόσου Covid-19, συμπεριλαμβανομένης της προμήθειας σημαντικού ύψους υγειονομικού υλικού και μέσων ατομικής προστασίας για τους/τις εργαζόμενους/ες και τους/τις ωφελούμενους/ες των δομών.

Πολύ περισσότερο, η υποχρέωση εφαρμογής των προβλέψεων της πρόσφατης εγκυκλίου και δη της διενέργειας, ανά εβδομάδα, rapid ή PCR test για ανίχνευση του ιού SARS-CoV-2, για το έμψυχο δυναμικό ή/και τους/τις ωφελούμενους/ες με αναπηρία των δομών αυτών, αν και καθ’ όλα θεμιτή υπό τις περιστάσεις της υγειονομικής κρίσης, στην περίπτωση που τεκμαίρεται ότι αποτελεί αποκλειστική ευθύνη και βάρος των δομών (;), εκτινάσσει στα ύψη το λειτουργικό τους κόστος, με κίνδυνο να βρεθούν σύντομα σε δραματικά οικονομικά αδιέξοδα, με άμεσα θύματα αυτού του ενδεχομένου, τα παιδιά μας, άτομα με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, και τις οικογένειές μας.  

Σήμερα, με την απουσία οποιασδήποτε άλλης πρόβλεψης για τη στήριξη ως προς το ζητούμενο και με δεδομένο πως οι εξαιρετικά πολύτιμες υπηρεσίες των δομών για τους/τις ωφελούμενους/ες με αναπηρία δεν επιτρέπουν «εκπτώσεις» προκειμένου να εξυπηρετηθούν οι πρόσθετες επιβαρύνσεις, πιθανή διέξοδος, που αναδεικνύεται για τους φορείς αυτούς, είναι η ευκαιριακή προσφυγή στην κοινωνική ευαισθησία, για την οποία υπογραμμίζουμε πως:  

(α) κατ’ ουδένα τρόπο μπορεί να ιδωθεί ως μακροπρόθεσμα ασφαλής και επαρκής λύση, λόγω των περιορισμένων αποτελεσμάτων της, και, ακόμη περισσότερο, μπροστά στη σκιά ενός απρόβλεπτου χειμώνα, με τα δυσοίωνα προγνωστικά να καθιστούν βέβαιη τη, μακράς διάρκειας, συνύπαρξη της κοινωνίας μας με τις επιπτώσεις του κορωνοϊού και τα μέτρα για την αντιμετώπισή του,  

(β) η διασφάλιση του δικαιώματος της αξιοπρεπούς διαβίωσης και της πρόσβασης σε ποιοτικές υπηρεσίες των ατόμων με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες στην κοινότητα (όπως το Σύνταγμα, η Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των ΑμεΑ – Ν.4074/2012, η εθνική νομοθεσία, ορίζουν) δεν είναι θεμιτό να βασίζεται σε πρόσκαιρες και ευκαιριακές λύσεις που υποκαθιστούν την κρατική πρόνοια, οι διαχρονικές αδυναμίες της οποίας αποτέλεσαν μονόδρομο για τους γονείς και κηδεμόνες ατόμων με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, που ανέλαβαν το φορτίο της ίδρυσης και λειτουργίας της πλειονότητας των δομών αυτών, αφού η ελληνική πολιτεία αδυνατούσε να στηρίξει με συνέπεια αυτά τα παιδιά.

Κυρία Υφυπουργέ,

Το σημερινό στάδιο της «κανονικότητας», όσο κανονική μπορεί αυτή να γίνει αντιληπτή για μια επιδημία που εξακολουθεί να πλήττει σταθερά την εύρυθμη λειτουργία και βιωσιμότητα των ΚΔΑΠμεΑ και Κ.Δ.-Η.Φ. ΑμεΑ, βυθίζοντας την ελληνική αναπηρική οικογένεια σε πολύμηνη κόπωση και ανασφάλεια, για μια ακόμη φορά αναδεικνύει το σενάριο μιας δυσπραγίας, που κινδυνεύει να συνεχισθεί για πολύ καιρό αν δεν ληφθούν επαρκείς μέριμνες για τη στήριξή τους.

Η ΠΟΣΓΚΑμεΑ δια της παρούσης επιστολής ζητά την επεξεργασία ειδικών προβλέψεων για:

(α) την κάλυψη της διενέργειας των rapid ή PCR test, στα ΚΔΑΠμεΑ και Κ.Δ.-Η.Φ. ΑμεΑ, Ν.Π.Ι.Δ. μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με ευθύνη και πόρους – οικονομικούς, υλικούς και ανθρώπινους – από την πλευρά της ελληνικής πολιτείας (λ.χ. κινητές μονάδες ΕΟΔΥ, παροχή υγειονομικού υλικού από Περιφέρειες και ΟΤΑ, Υπουργεία κ.λπ) ή/και     

(β) τη διασφάλιση, με ειδική έκτακτη επιχορήγηση από πόρους του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων ή με κάθε άλλο πρόσφορο τρόπο, για όσο διάστημα διαρκούν ειδικά μέτρα λειτουργίας των ΚΔΑΠμεΑ, Κ.Δ.-Η.Φ. ΑμεΑ έναντι της προστασίας από τις επιπτώσεις του κορωνοϊού SARS-CoV-2, της απαιτούμενης οικονομικής στήριξης για την εύρυθμη λειτουργία τους.  

Υπογραμμίζουμε πως το ζητούμενο της ανταπόκρισης των φορέων ΚΔΑΠμεΑ και Κ.Δ.-Η.Φ. ΑμεΑ στις αυξημένες επιβαρύνσεις της ‘κανονικότητας’ που τους αντιστοιχεί (προμήθειες υγειονομικού υλικού, μέσων ατομικής προστασίας, rapid ή PCR test κ.α.), συνεπάγεται ζημία που ‘επιβάλλεται’ με νομοθετικές ή άλλες ρυθμίσεις, και υπό την οπτική αυτή, με αντίστοιχες ρυθμίσεις χρηστό είναι να προβλέπεται και η αποκατάσταση της σχετικής ‘ζημίας’.  

Στη βάση όλων των ανωτέρω, δεν είναι και δεν μπορεί να θεωρηθεί αποδεκτό, το σύνολο της ευθύνης και του οικονομικού βάρους για τη διενέργεια rapid ή PCR test για το προσωπικό και τον ωφελούμενο πληθυσμό τους, να αναλαμβάνεται από τους φορείς, ΚΔΑΠμεΑ και Κ.Δ.-Η.Φ. ΑμεΑ, παρά μόνο το μέρος που αντιστοιχεί στον ρόλο και το έργο τους αναφορικά με τον προγραμματισμό και την παρακολούθηση της εφαρμογής της ενέργειας.

Τέλος, με δεδομένο πως η υπ’ αριθμ.πρωτ.: Γ.Π./Δ12/32819/1018/10.09.2020 Εγκύκλιος Οδηγιών για τη λειτουργία των ως άνω δομών εξακολουθεί να βρίσκεται σε ισχύ, υπενθυμίζουμε πως παραμένουν αναπάντητα αρκετά από τα ερωτήματα που γεννήθηκαν από τον τρόπο αποτύπωσης των προβλέψεών της, επί των οποίων έχουν ζητηθεί σχετικές ενέργειες από την πλευρά του καθ’ ύλην αρμόδιου Υπουργείου Εργασίας, με το υπ’ αριθμ.πρωτ.: 731/18.09.2020 έγγραφό μας.

Κυρία Υφυπουργέ,

Απαιτείται μεγάλη περίσκεψη και κατόπτευση προς όλες τις πλευρές, πριν από κάθε βήμα, ώστε ο στόχος της προστασίας των ατόμων με νοητική αναπηρία, αυτισμό, σύνδρομο down, εγκεφαλική παράλυση, βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, σε κάθε στάδιο της αναμέτρησης με την πανδημική κρίση, να μην αποτελεί αφετηρία νέων απειλών για τα άτομα αυτά, τις οικογένειές τους, τις δομές που εξυπηρετούν τις ανάγκες τους. 

Ζητάμε να ενσκήψετε στο ζήτημα που σας θέσαμε με το παρόν, με την ίδια αφοσίωση και ενδιαφέρον που έχετε επιδείξει μέχρι σήμερα, ώστε να μην βρεθούν σε δραματικά αδιέξοδα τα άτομα με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες και οι οικογένειές τους και να αποτραπεί ο κίνδυνος κατάρρευσης των δομών και κέντρων που παρέχουν υπηρεσίες στη συγκεκριμένη ευάλωτη κοινωνικά πληθυσμιακή ομάδα.

Σε αναμονή των ενεργειών σας.

Με εκτίμηση, 

Για την ΠΟΣΓΚΑμεΑ,

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ

Ιωάννης Μοσχολιός

Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Φωτεινή Ζαφειροπούλου