ΠΡΟΣ: Υπουργό Κοινωνικής Συνοχής & Οικογένειας, κα Σοφία Ζαχαράκη
Κοιν.: (σχετ.: πίνακας αποδεκτών)
ΘΕΜΑ: «Η ΠΟΣΓΚΑμεΑ ζητά την άμεση επεξεργασία και υπογραφή των απαραίτητων αποφάσεων για την άρση των εμποδίων που παρακωλύουν την απόδοση των νοσηλίων – τροφείων αναφορικά με τα ανασφάλιστα άτομα με αναπηρία που διαβιούν σε Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης (Σ.Υ.Δ.)»
Αξιότιμη κυρία Υπουργέ,
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων Γονέων και Κηδεμόνων Ατόμων με Αναπηρία (ΠΟΣΓΚΑμεΑ) αποτελεί, όπως γνωρίζετε, το δευτεροβάθμιο όργανο του αναπηρικού κινήματος, που εκπροσωπεί τα άτομα με νοητική αναπηρία, αυτισμό, σύνδρομο Down, εγκεφαλική παράλυση, βαριές και πολλαπλές αναπηρίες και τις οικογένειές τους, μέσω των Σωματείων Γονέων και Κηδεμόνων τους στην ελληνική επικράτεια, και έχει ως αποστολή της την προστασία και προώθηση των δικαιωμάτων τους.
Διανύοντας τις πρώτες ημέρες του νέου έτους, βρισκόμαστε στη δυσάρεστη θέση να επανέλθουμε στο φλέγον μεν, λιμνάζον δε, ζήτημα της επίτευξης της απόδοσης του ημερήσιου νοσηλίου – τροφείου, αναφορικά με τα άτομα με αναπηρία που στερούνται ασφαλιστικής ικανότητας και διαβιούν σε Σ.Υ.Δ., τις οποίες λειτουργούν φορείς - Ν.Π.Ι.Δ. μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, συμβεβλημένοι με τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ.
Τούτο, από τη στιγμή που εξακολουθητικά διαπιστώνουμε πως διατηρείται ως ‘άλυτο αίνιγμα’ στην πράξη, παρά το ιστορικό και τα επόμενα βήματα που συζητήθηκαν στην από 16/10/2023 συνάντηση με αντιπροσωπεία της Ομοσπονδίας μας, όπως και σε μετέπειτα σχετικές επικοινωνίες, και παρά την εκπεφρασμένη βούληση και τις θετικές διαβεβαιώσεις από την πλευρά του Υ.ΚΟΙ.Σ.Ο. για την προτεραιοποίηση της διευθέτησης του προβλήματος, το οποίο κατ’ ουδένα τρόπο ανάγεται στην υπαιτιότητα των εξυπηρετούμενων – ανασφάλιστων ατόμων με αναπηρία στις Σ.Υ.Δ. και των οικογενειών τους, όπως ούτε και των φορέων λειτουργίας τους.
Δυστυχώς, μέχρι σήμερα δεν έχει υποπέσει στην αντίληψή μας η ελάχιστη εξειδίκευση του δευτερογενούς ρυθμιστικού πλαισίου που είναι απαραίτητο για την επίλυση του προβλήματος αυτού, ενώ, ταυτόχρονα, φειδωλή παραμένει και η ενημέρωση της Ομοσπονδίας μας για τον προγραμματισμό των αρμόδιων υπηρεσιών του Υ.ΚΟΙ.Σ.Ο. ή/και το εξελικτικό στάδιο των όποιων ενεργειών ενδεχομένως έχουν λάβει χώρα στη συγκεκριμένη κατεύθυνση.
Υπενθυμίζουμε πως, αρχής γενομένης από την ψήφιση του ν.4931/2022, η πρότερη εφαρμοζόμενη διαδικασία απόδοσης των αποζημιώσεων αυτών μέσω του ΟΠΕΚΑ (Φ.Ε.Κ. 2363/τ.Β’/16.06.2020), προσκρούει στις διατυπώσεις του άρθρου 65 του εφεξής ισχύοντος νόμου, έχοντας καταστήσει πολύμηνα απαγορευτική την καταβολή των νοσηλίων – τροφείων για τα ανασφάλιστα άτομα με αναπηρία στους δικαιούχους φορείς κοινωνικής φροντίδας – Σ.Υ.Δ., παρά το γεγονός ότι οι σχετικές υπηρεσίες συνεχίζουν να παρέχονται αδιάλειπτα και με την προσήκουσα συνέπεια από την πλευρά τους, για διάστημα που εξυπακούεται πως μόνο ως ευκαταφρόνητο δεν μπορεί πλέον να λογίζεται.
Όπως αντιλαμβάνεστε, η ελάχιστη συνέχιση της νωθρότητας στην επίλυση του ζητήματος αυτού γιγαντώνει την ανησυχία μας, αφού ναρκοθετεί τη λειτουργία και τους σκοπούς που υπηρετούν οι Σ.Υ.Δ., αναδεικνύοντας το απευκταίο, αλλά υπαρκτό, σενάριο του κοινωνικού αποκλεισμού και της περιθωριοποίησης των πλέον ευάλωτων - άπορων και ανασφάλιστων - ενοίκων τους, με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, υφιστάμενων και δυνητικών, όπως και της κατάλυσης των προσπαθειών για την αξιοπρεπή διαβίωση στην κοινότητα, την κοινωνική τους ένταξη και την αποφυγή εγκλεισμού σε ιδρυματικές δομές (όπως η Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες - ν.4074/2012 - επιτάσσει και ο θεσμός της υποστηριζόμενης διαβίωσης με συνέπεια υπηρετεί).
Καθιστά, περαιτέρω, απόλυτα δικαιολογημένη την εντεινόμενη ανασφάλεια που εκφράζεται από τα, συσταθέντα από γονείς και κηδεμόνες ατόμων με αναπηρία, σωματεία – συλλόγους, που έχουν επωμιστεί το βάρος της ίδρυσης και λειτουργίας Σ.Υ.Δ., ως απάντηση στη διαχρονική αδυναμία της ελληνικής πολιτείας να υποστηρίξει επαρκώς και κατάλληλα τα παιδιά τους, και που παρέχουν υπηρεσίες και σε άπορα και ανασφάλιστα άτομα με αναπηρία. Γονεϊκοί φορείς, οι οποίοι μετρούν δώδεκα και πλέον μήνες αναμονής και κατανάλωσης ελπίδων για την εξεύρεση λύσης στο ακανθώδες (;) αυτό ζητούμενο, και κινδυνεύουν να οδηγηθούν στο έσχατο όριο της αντοχής τους για να ανταποκριθούν στα ανελαστικά κόστη που διέπουν τη λειτουργία τους, δεδομένης της εντάσεως εργασίας φύσης των υπηρεσιών τους και της μη κερδοσκοπικής τους υπόστασης.
Καταληκτικά, στην περίπτωση οποιασδήποτε περαιτέρω καθυστέρησης στην παραγωγή ή/και την εφαρμογή των αποφάσεων που απαιτούνται για την άρση της ασυνέχειας πρόσβασης στις αποζημιώσεις των Στεγών μέσω του δικαιούμενου νοσηλίου – τροφείου για τα ανασφάλιστα και άπορα άτομα με αναπηρία που διαμένουν σε αυτές, η επισφαλής θέση των δομών αυτών και, κυρίως, των ενοίκων τους που στερούνται ασφαλιστικής ικανότητας, είναι αναπόφευκτη.
Τούτων δοθέντων, και επειδή πρέπει να επιλυθεί, επιτέλους, το σοβαρό αυτό ζήτημα που ταλανίζει μέρος της αναπηρικής οικογένειας, επαναλαμβάνουμε το αίτημά μας για την άμεση προτεραιοποίησή του, ώστε τα αρμόδια εμπλεκόμενα μέρη του Υ.ΚΟΙ.Σ.Ο. να ενεργήσουν, άμεσα κινητοποιούμενα, τις απαραίτητες εξειδικεύσεις που θα επιτρέψουν την απόδοση των νοσηλίων – τροφείων αναφορικά με τα ανασφάλιστα άτομα με αναπηρία που διαβιούν σε Σ.Υ.Δ., χωρίς περαιτέρω χρονοτριβή.
Κυρία Υπουργέ,
Ο θεσμός της υποστηριζόμενης διαβίωσης απευθύνεται σε μια ιδιαίτερα ευάλωτη κατηγορία πληθυσμού, με σαφώς αυξημένες ανάγκες, που υπαγορεύουν την παροχή ενός πλαισίου ασφαλούς και αδιάλειπτης λειτουργίας των Σ.Υ.Δ., ικανού να εξασφαλίζει τη σωματική, πνευματική, ψυχική και κοινωνική ανάπτυξη των ωφελούμενων, ασφαλισμένων και ανασφάλιστων ατόμων με αναπηρία, σε ένα κατάλληλο επίπεδο, παράλληλα με την υλοποίηση των υπόλοιπων δικαιωμάτων τους.
Η διασφάλιση των στοιχείων αυτών, είναι ουσιώδες να αναγνωρίζεται έμπρακτα και σε επαρκές επίπεδο από την πολιτεία, αφενός προλαμβάνοντας, αφετέρου αποτρέποντας εγκαίρως οποιουσδήποτε κινδύνους μπορούν να πλήξουν αναπόδραστα τη λειτουργία των δομών αυτών, οδηγώντας τις ίδιες σε οικονομική ασφυξία και, ακόμα περισσότερο, τους/τις ενοίκους τους, άτομα με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες και τις οικογένειές τους σε νέα αδιέξοδα.
Προσδοκώντας ότι το σοβαρό μεν, όχι δυσεπίλυτο δε, ζήτημα που επαναφέραμε με το παρόν, θα τύχει της αναγκαίας εκτίμησης, αναμένουμε τις άμεσες ενέργειές σας για τη διευθέτησή του, καθώς και την ενημέρωση της Ομοσπονδίας μας επ’ αυτών.
Με εκτίμηση,
Για την ΠΟΣΓΚΑμεΑ,
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
Ιωάννης Μοσχολιός
Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Φωτεινή Ζαφειροπούλου
Πίνακας αποδεκτών:
- Γενικός Γραμματέας Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας, κ. Πρ.Πύρρος
- Γενική Γραμματέας Δημογραφικής και Στεγαστικής Πολιτικής, κα Μ.Στέφου
- Διοικήτρια Ε.Ο.Π.Υ.Υ., κα Θ.Καρποδίνη
- Διοικητής Ο.Π.Ε.Κ.Α., κ.Κ.Γλούμης – Ατσαλάκης
- Πρόεδρος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ), κ. Ι.Βαρδακαστάνης
- Πρωτοβάθμια σωματεία – μέλη της ΠΟΣΓΚΑμεΑ